مبانی نظری فرهنگ و فرهنگ سازمانی

فرهنگ سازمانی مفهوم فرهنگ در آثار کهن ایران واژه فرهنگ به معنی ادب و تربیت به‌کاررفته است که با پسوند " ستان "، به‌صورت فرهنگستان و به معنی دبستان ، و مکتب آمده است . مفهوم فرهنگ ، از واژه‌هایی است که در جامعه‌شناسی متولدشده و به علم مدیریت راه‌یافته و در وادی مدیریت در چهره سازمان و کارکنان آن ، مورد بررسی قرارگرفته است ( فیض پور و همکاران ، 1389 ). فرهنگ واژه‌ای است که علمای علم اجتماع و پژوهشگران رشته مردم‌شناسی آن را به کار می‌برند . این واژه از گسترش وسیعی برخوردار است و آن‌چنان مفید واقع‌شده که آن را در سایر علوم اجتماعی نیز به کار می‌برند . توجه انسان‌شناسان و جامعه‌شناسان و فلاسفه به فرهنگ و فرهنگ‌شناسی سبب ارائه تعاریف گوناگونی از این مقوله مهم انسانی شده است ، به‌نحوی‌که گفته می‌شود تاکنون بیش از ۳۰۰ تعریف از فرهنگ ذکرشده است . واژه فرهنگ از دو جزء " فر " و " هنگ " تشکیل‌شده است . " فر " به معنی نیروی معنوی ، شکوه ، عظمت ، جلال و درخشندگی است . علاوه بر این " فر " پیشوند است که در این صورت به‌جای معنی جلو ، بالا و پیش می‌نشیند . در اینجا " فر " در معنی پیشوند به‌کاربرده می‌شود . " هنگ " از ریشه اوستائی Thanga ( سنگ ) به معنی کشیدن ، سنگینی ، وزن ، گروه و وقار می‌باشد . معنی ترکیبی این دو واژه بیرون کشیدن و بالا کشیدن است که منظور از آن بیرون کشیدن مجموع دانستنی‌ها و نیروها و استعدادهای نهفته افراد یک ملت برای پربار کردن پدیده‌ها و خلاقیت‌های ناشناخته آدمی است . در اصطلاح بین‌المللی واژه کالچر ( Culture )، از واژه لاتینی کالچورا ( Cultura )، گرفته‌شده که خود از کالچورر ( Culturer )، به معنی پروراندن ، رویاندن ، باروری و یا پرداخت و آرایش زمین و درخت است . اصطلاح اگریکالچر ( Agreculture )، به معنی کشاورزی از همین ریشه است . فرهنگ اساساً مقوله‌ای بشری است ، در نتیجه هر دانشی که درصدد مطالعه آن برآید ، ناچار است جنبه‌های مختلف موجود در حیات و افعال و عملکرد بشر را که در این مقوله تبلور ضمنی یافته است ، موردنظر قرار دهد . فرهنگ به‌عنوان یک کلمه مفهومی ، هزاران سال توسط مردم شناسان ، جامعه شناسان ، تاریخ نویسان و فلاسفه مورد بحث و بررسی قرارگرفته است . مفهوم فرهنگ در ایران پیشینه طولانی دارد ، و این امر را می‌توان در بررسی و مطالعه آثار نویسندگان و پژوهشگران این سرزمین بدست آورد . یکی از مبانی اساسی علوم رفتاری با رشته انسان‌شناسی آغاز می‌شود و یکی از رشته‌های فرعی انسان‌شناسی ، انسان‌شناسی فرهنگی است که با مطالعه رفتار سازمانی ارتباط نزدیک دارد . انسان‌شناسی فرهنگی با رفتار مکتسبه انسان‌ها که از فرهنگ آن‌ها تأثیر می‌گیرد و نیز با فرهنگ متأثر از این رفتار سروکار دارد . درواقع بدون فهم عمیق ارزش‌های فرهنگی جامعه نمی‌توان رفتار سازمانی را به درستی فهمید . نقشی که فرهنگ در رفتار انسان